Carta Aberta a José Saramago

Desde a miña maior estima. Son psiquiatra e resido en Xerusalén. lin o seu artigo "Das pedras de David aos tanques de Goliat", algúns de cuxos aspectos causáronme gran preocupación e motiváronme para escribirlle en forma pública. Ante todo quero dicirlle que son integrante activo de movementos pacifistas israelís e que loitei polos dereitos humanos desde a miña mocidade e por esa razón, coincido coa súa preocupación e a súa dor polos sufrimentos do pobo palestino e tamén, coa súa condena dos ataques contra a poboación civil israelí, de cuxos efectos son testemuña moi próxima por vivir en Israel e pola miña profesión. A miña preocupación pola súa carta non parte pois do seu apoio aos dereitos do pobo palestino, senón dalgúns argumentos utilizados nela que, ao meu parecer, préstanse a unha lectura inadecuada. Vostede dinos que ¨ acabar cos palestinos para despois negociar cos que quedan é, con lixeiras variacións, meramente tácticas, a política israelí desde 1948". Aquí mestura Vostede todos os gobernos israelís, incluídos o de Rabin e o de Sharon nunha mesma pota, Sr. Saramago, que revoltixo de carne con madeira. Mais adiante Vostede fálanos dos soños expansionistas contaminados coa monstruosa e arraigada certeza de que neste mundo....... existe un pobo elixido por Deus. Calquera lector pode crer que esta idea da elección divina, que corresponde a unha etapa determinada da evolución do pensamento relixioso é compartida por todos os xudeus. Isto non é certo. A maioría dos xudeus do mundo, incluídos os de Israel, son laicos ou pertencen a correntes relixiosas que interpretan a elección como un conxunto de obrigas, e non coma un privilexio que poida xustificar unha conduta agresiva para cos demais. Vostaede sostén que dese sentimento de elección derívase un racismo agresivo, psicolóxica e patolóxicamente exclusivista. Non escatima Vostede adxectivos cando se refire a xudeus, Sr. Saramago. Mais adiante se refire Vostede ao Deuteronomio onde esta escrito como palabra de Deus "Meus son a vinganza e o pago". Frase terrible que corresponde a un momento inicial do pensamento relixioso xudeu, pero saiba Vostede que no mesmo Deuteronomio hai indicios de humanidade que non se cumpriron aínda e que logo del viñeron profetas como Isaías, os tan vilipendiados fariseos coa súa visión máis tolerante e as múltiples xeracións de estudiosos, a quen os xudeus designan colectivamente como os nosos sabios, bendita sexa a súa memoria, que trataron de axustar os preceptos iniciais á realidade dun mundo cambiante e complexo. A relixión xudía de hoxe non é a mesma que a da época tribal como Vostede afirma e como o sostivo a tradición preconciliar, que separaba, de xeito tallante, a un mundo xudeu exclusivista, materialista e tribal, do pensamento cristián que viría máis adiante. Bo é saber que as relixións que teñen unha longa historia como o xudaísmo, o cristianismo e o Islam, reflicten momentos históricos distintos e concepcións cambiantes. Calquera gobernante ou grupo de poder pode elixir dentro delas os elementos que conveñan á súa política, pero iso non implica a toda unha cultura e ás persoas que participan dela. Vostede pretende que neste mundo catastrófico e absurdo como Vostaede o denomina con razón, os xudeus esquezamos as nosas feridas e baixemos a garda, talvez para acollernos aos beneficios da globalización ou das utopías de turno e non rabuñemos sen cesar as nosas feridas. Saiba Vostaede que iso non nos fai falta porque outros se encargan permanentemente de facelo: o stalinismo, o neonazismo, a propaganda dalgúns países árabes que utiliza os Protocolos dos Sabios de Sión coma se fose unha verdade comprobada e paro de contar. Noutro momento Vostede se pregunta se en relación aos xudeus, se o sufrir tanto non sería o mellor motivo para non facer sufrir aos demais. Estraño pensamento é este que con todo se transformou nun lugar común, segundo o cal, o sufrimento debese facer mellor a un pobo. Talvez se a algúns individuos pero non a un pobo no seu conxunto. Pola contra, os sufrimentos inauditos, aínda sen chegar ao extremo de Auschwitz, as humillacións reiteradas, fan a un pobo máis receloso, mais convencido que non ten nada que agardar do mundo e que só pode confiar en si mesmo. Algúns políticos poden explotar ese sufrimento como bandeira e para xustificar as súas propias accións, pero o sentimento no pobo é moito mais profundo que esa utilización. Vostaede comparou ao sufrimento dos palestinos co sufrimento dos xudeus en Auschwitz, o cal evidentemente non é certo, pero por outra banda o sufrimento dun pobo non ten que ser igual ao de Auschwitz para ser profundo e para ser tomado en conta. Cada pobo ten o seu Auschwitz real ou simbólico ao cal referirse e o sufrimento é todos os casos non é un material mensurable e divisible; é total. Sr.Saramago, se extraemos o fío condutor das súas declaracións e para iso non fai falta a técnica psicoanalítica nin o escalpelo escolástico ou talmúdico, atopariamos o seguinte: Existiría un colectivo de homes separados, os xudeus, que serian exclusivistas e terían ideas relixiosas primitivas e unha moralidade arcaica e que crearían en Estado politicamente inmoral e que aínda por riba, usarían colectivamente os seus sufrimentos para ignorar os doutros. En resumo: unha comunidade perversa. Sr.Saramago, eu sostiven e sigo sostendo en Israel contra vento e marea, que é posible ser solidario co pobo palestino e criticar actitudes concretas de gobernos israelís específicos sen ser para nada antisemita. Non emprego un terror ideolóxico utilizando a Auschwitz contra ninguén, pero Vostaede no artigo concreto que estou analizando, faise vector de unha mestura intolerable de prexuízos de vello e novo cuño contra o pobo xudeu, a relixión xudía e o Estado de Israel no seu conxunto

Atentamente José Itzigsohn